ABD kaynaklı verilere göre 2006 yılında ABD`nin tekstil ürünleri ithalatı 93.2 milyar dolara ulaştı. ABD pazarına tekstil ürünü satan ülkelerin başında 27.0 milyar dolarlık ihracat ile Çin geliyor. Türkiye 1.3 milyar dolarlık ihracat ile 21`inci sırada. Ve de ilginç olanı Türkiye`nin ihracatının giderek gerilemesi.
2004 yılında ABD`ye 1.7 milyar dolarlık tekstil ürünü ihracatı gerçekleştirmişiz. Bu rakam 2005 yılında 1.6 milyar dolara, 2006 yılında 1.3 milyar dolara gerilemiş.
ABD pazarı zengin ve giderek büyüyen bir tekstil pazarı iken Türkiye mal satmakta acaba neden zorlanıyor? Tek rakip Çin mi?
Üzerinde durulmayan, Çin`den gelen tekstil ürünlerinin büyük bölümünün marka sahiplerinin fason ürünleri olduğudur. Diğer ülkelerden örneğin Türkiye`den ABD`ye ihraç edilen fason tekstil ürünleri, Çin`den ABD pazarına giren ürünlere göre daha basit ve ucuz tekstil ürünleridir.
Geçen eylül ayında tekstilcilerle ABD`ye giden Devlet Bakanı Tüzmen, ABD`ye yönelik ihracatın artırılmasında en büyük sıkıntının `döviz kurları` olduğunu söyledi.
Tüzmen, ABD`nin Türk ihracatçısı için çok büyük bir pazar olduğunu hatırlattı.
Amerika pazarında Türk ihracatçısının, diğer ülkelerle rahatlıkla rekabet edebileceğini söyleyen Tüzmen, `Türk ihracatçısı ve ürünlerinin kalitesi buna uygundur. Ancak, Amerika`ya ihracatı artırmada en büyük sıkıntı döviz kurları. İhracatçılarımız en çok bundan şikayet ediyorlar. Şikayetlerinde de haklıdırlar. Döviz kurları normal seviyesine gelse, Amerika`ya yönelik ihracatımız çok hızlı şekilde artar. Yaptığımız araştırmalarda bu açık bir şekilde görülüyor` dedi.
Özellikle tekstil sektörünün Amerikan pazarında Uzakdoğu mallarıyla acımasız bir rekabet yaşadığına işaret eden Tüzmen, Türk hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün kalitesiyle bir sorun yaşamadığını, bu rekabete dayandığını, ancak aşırı değerli Türk Lirası`nın hazır giyim ve konfeksiyon ihracatçısını sıkıntıya soktuğunu tekrarladı.
Tüzmen, tekstil, hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün döviz kurları normal seviyeye gelmesi halinde sıkıntılarından önemli ölçüde kurtulacağını belirtti.
Döviz kurları ihracatın gelişmesini önlüyor. Ancak ABD pazarına tekstil ihracatının gerilemesinin tek nedeni döviz kuru mu?
Acaba ABD pazarına ne tür tekstil ürünleri giriyor? Bu yazının altında verilen tablo bu konuda daha geniş araştırmalar ve değerlemeler yapılması gereğini ortaya koyuyor.
– Son 3 yılda ABD`nin tekstil ürünleri ithalat rakamlarında dikkati çeken, ucuz işçilik egemen bir ithalat tablosudur.
– Markalı, katma değeri yüksek tekstil üreten İtalya 14`üncü sırada, Fransa 33`üncü sırada, İngiltere 25`inci sırada yer almaktadır.
– Ucuz markalı üründe ihtisaslaşan ve ABD pazarında marka satan İspanya 47`nci sıradadır.
– Çin`den sonra sırasıyla Meksika, Hindistan, Endonezya, Vietnam, Pakistan, Bangladeş en fazla ihracat yapan ülkeler olmuştur. Bu ülkelerin kendi ürünlerinin ABD`de satıldığı söylenemez. Bu ülkelerde ABD firmalarının veya diğer marka sahiplerinin ürettiği malların ABD pazarına girdiği görülmektedir. Demek ki burada etkin faktör ucuz işciliğe dayalı fason üretimdir.
– Son yıllarda Mısır, Ürdün ve İsrail gibi ABD ile özel ticaret anlaşması bulunan ülkelerde üretim arayışları başlamıştır. Rakamlar gösteriyor ki, bu ülkelerin gümrük ve kota avantajı, ucuz işçilik ölçüsünde ihracatı artırıcı bir etken olamamaktadır.
– Mısır, Ürdün ve İsrail`in gümrük ve kota kolaylığına karşılık işçilik ücretleri, diğer geri kalmış ve ucuz emek sahibi ülkelerle rekabete imkan vermemektedir.
– Türkiye`nin işci ücretlerinin göreceli olarak sabit kaldığı ve verimliliğin arttığı 2004-2005 ve 2006 yııllarında ABD pazarına ihracatındaki gerileme dikkat çekicidir.
Bu yazıda bir iktisatçı gözü ile genel değerleme yapıldı. Aşağıdaki tablo ve bu tabloya bağlı diğer bilgiler her halde tekstilcilerimiz ve ihracatçılarımız tarafından daha iyi değerlendirilecektir.
Çünkü bu tür bilgiler sektörün geleceğe ait yatırım ve üretim stratejilerinin belirlenmesi bakımından önemlidir.
Sektörlerin ihracattaki sorunlarını sadece ucuz dövize bağlamak yanlış olur. Her sektörün dünya pazarındaki konumu farklıdır. İşçi ücretleri Türkiye`de devamlı olarak bu seviyede kalamayacaktır. Ucuzlayamayacaktır. İşte onun içindir ki, ucuz emeğe dayalı üretimden, dünya pazarında talebi olan yeni üretim alanlarına yönelme arayışları önem kazanmaktadır.
ABD`nin tekstil ithalatı (milyon dolar)
Tevfik Güngör
Ülke 2004 2005 2006 (Yüzde)
Toplam 83310.442 89205.496 93277.224 4.56
1 Çin 14558.077 22405.219 27067.007 20.81
2 Meksika 7793.309 7246.285 6375.752 -12.01
3 Hindistan 3633.273 4616.585 5031.063 8.98
4 Endonezya 2620.19 3081.333 3901.695 26.62
5 Vietnam 2719.641 2880.541 3396.149 17.9
6 Pakistan 2546.069 2904.414 3250.171 11.9
7 Bangladeş 2065.546 2456.926 2997.942 22.02
8 Hong Kong 3959.145 3606.558 2892.711 -19.79
9 Kanada 3085.536 2844.428 2586.964 -9.05
10 Honduras 2677.507 2629.05 2445.437 -6.98
11 Kamboçya 1441.72 1726.616 2150.608 24.56
12 Tayland 2198.183 2124.481 2124.125 -0.02
13 Filipinler 1938.084 1920.991 2085.139 8.54
14 İtalya 2260.654 2143.478 2067.86 -3.53
15 Siri Lanka 1585.193 1677.028 1702.832 1.54
16 Guatemala 1959.457 1830.973 1678.274 -8.34
17 Kore 2579.68 1909.119 1665.702 -12.75
18 Dominik 2065.635 1855.016 1550.491 -16.42
19 Tayvan 2103.922 1638.603 1496.826 -8.65
20 Salvador 1756.92 1646.42 1433.174 -12.95
21 Türkiye 1763.85 1608.527 1311.659 -18.46
22 Ürdün 956.416 1082.902 1253.776 15.78
23 Makao 1437.036 1199.066 1163.144 -3
24 Nikaragua 595.028 715.636 879.392 22.88
25 Peru 691.554 821.068 864.612 5.3
26 Mısır 564.265 614.23 806.185 31.25
27 Malezya 764.254 725.609 739.36 1.9
28 Kolombiya 636.349 618.251 550.75 -10.92
29 İsrail 590.442 544.415 483.428 -11.2
30 Kostarika 524.007 491.59 479.495 -2.46
Kaynak: http://otexa.ita.doc.gov