ENGLISH
Türk deri sektörü plansızlık nedeniyle 16 yılda 3 milyar dolardan fazla ihracat kaybına uğradı. Sektöre en büyük tehdidi ise denetimsiz büyüyen deri merkezleri ve organize sanayi bölgeleri oluşturuyor.
Türk deri sektörünün temsilcileri dün Uşak’ta bir araya gelerek sektörün sorunlarını ve çözüm önerilerini konuştu. Uşak Deri Sanayicileri Derneği’nin öncülüğünde gerçekleşen toplantıda, 2007’de 1 milyar 250 milyon dolarlık ihracat yapan deri sektöründe, son birkaç yılda deri üretim bölgesi sayısı, 6’sı OSB olmak üzere 20’ye ulaştı. Türkiye’nin deri üretiminin geçen yıl yüzde 20 azalırken yetkililer “Bu merkezlerde yüzde 50’nin altında kapasitelerle çalışılmasına rağmen, yeni deri OSB’leri açılıyor. Bu bölgelerin birçoğu denetimden uzak, insan ve çevre sağlığını dikkate almadan çalışıyor” dedi.
Plansızlık nedeniyle 16 yılda 3 milyar dolardan fazla ihracat kaybı yaşayan sektörü, 1992’de Türkiye’nin toplam 15 milyar dolar olan ihracatının yüzde 4,5’ini karşılarken, 2007’de bu oran yüzde 1,1’e düştü. Bugün sektörün 4.8 milyar dolarlık bir ihracat yapısına ulaşması gerektiğine dikkat çeken yetkililer, genel ihracat rakamlarının yakalanamadığını ve ihracatın 1.2 milyar dolar seviyesinde kaldığını belirtti.
Asgari ücret kaldırılsın
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkan Vekili Mehmet Büyükekşi toplantıda deri sektöründe ortalama bir çalışanın maliyetinin bin 500 dolar olduğuna dikkat çekerek, “İşçilerimiz eskiden bin mark kazanmak için Almanya’ya giderdi. Asgari ücretin bölgeselleşmesi yerine, tamamen kaldırılması gerekiyor” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Deri Sektörü Meclis Başkanı Hakkı Matraş ise, bazı yetkililerin sektörün bittiğini ya da biteceğini düşündüğünü belirterek, şunları söyledi: “70 milyon, ayakkabı giyiyor, bayanlar çanta, kemer kullanılıyor. Deri sektörü biter mi? Ancak para politikası bu şekilde uygulanırsa yanlış olur.”
Toplantıda Uşak Deri Sanayicileri Derneği Başkanı Akif Küplemez, “Yüksek külfetlerle OSB’lere taşındık, çevreci tesisler kurduk. Bankalardan krediler aldık, sonra KOSGEB bir yasa çıkardı, teşvikler gecikti. Para kazanmayı rüyamızda görür olduk” dedi. Küplemez, mevcut deri OSB’lerinin yüzde 50’nin altında kapasitelerle çalıştığına dikkat çekti.
Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği Başkanı Ramazan Hazar, sektörün büyük çabalarıyla kurulan eğitim kurumlarının, sektörün ihtiyacını karşılamaktan uzak olduğunu söyledi.
İTALYA ÜRETMEDEN DAMGAYI BASIP SATIYOR
İstanbul Deri İhracatçıları Birliği Başkanı Lemi Tolunay, bazı ülkelerin üretim yapmadan en büyük ihracatçılar arasında yer aldığını belirterek, Almanya’nın son tabakhaneyi 25 yıl önce kapatmasına rağmen 5.5 milyar euroluk ihracat yaptığını söyledi. Tolunay, “İtalya hiç ayakkabı üretmeden 7 milyar euroluk ihracat yapıyor. Her şeyi dışarıda üretip İtalya’ya getirip ‘Made in Italy’ etiketini basarak, satıyor” dedi. Tolunay, yılda 5 milyar dolar ihracat yapan İspanya’nın da üretimi çok düşük seviyelere çekmesine rağmen sektörde hala etkili olmasını, markalaşmadaki başarısına bağladı.
Rakamlarla deri sektörü
– 2007 yılı deri ihracatı 1 milyar 250 milyon dolar.
– Deri ihracatının yüzde 47,4’ü AB ülkelerine gerçekleşti.
– Asya ülkelerine ihracat yüzde 31,6’lık payla ikinci sırada yer alıyor.
– Türkiye ABD’ye 43 milyon dolarlık deri ihracatı yapıyor.
– Dünya deri ihracatında 37 milyar dolarla Çin ilk sırada yer alıyor.
