ENGLISH
“Çıktı, çıkıyor, geldi geliyor” derken dün nihayet açıklandı.
Açıklanmasına açıklandı da tekstil, hazırgiyim ve konfeksiyoncular, 91 sayfa tutan 5 ana başlık ve 28 yaptırım olarak açıklanan ve adına bazen “Tekstil Eylem Planı” bazen “Sektörel Strateji Belgesi” denilen bu planda “acil” anlamında bir teşvik göremediler.
Bu planda ilk dikkati çeken konu hükümetin tekstil sektörünü terk etmediği ve destek için bir şeyler yapma gayretinde olduğudur. Bu anlamda sadece bir tek sektöre verilen teşvik olma niteliğini taşıması da hükümetin sektöre bakışının sağlam olduğunu göstermesi açısından önemlidir.
Hükümetin bu tavrı sektöre bir moral verir ama acil ve güncel sorunlarını halletmez ve bu haliyle Sanayi ve Ticaret Bakanımızın dillendirdiği anlamda “can suyu” olamaz.
Planda dikkati çeken diğer konu Batı bölgelerinde kurulu tesislerin özellikle Doğu ve Güneydoğu bölgelerine taşınmaları halinde 2009 başından 2014 yılı sonuna kadar 5 yıllık bir sürede destekler var.
Doğu ve Güneydoğu bölgemizi bir tekstil üssü yapmayı amaçlayan bu destekler taşınma masraflarına katılım, yüzde 50’ye varan oranda enerji desteği, KDV indirimi, gümrük vergileri indirimi, faiz desteği, SSK prim indirimi, kurumlar ve gelir vergileri indirimleri gibi destekleri içeriyor.
Bu destekler Doğu ve Güneydoğu’nun kalkındırılması için iyi ama içerisinde birçok soruları da beraberinde getirecek nitelikte.
Öncelikle şu soruları sormak durumundayım:
Bu destek sektör tarafından çok istenildi ama kaç firma gider, kalifiye işçi bulabilirler mi, üst yönetici bulabilirler mi, kalifiye eleman sorunu ürün kalitesine olumsuz yansımaz mı, ulaşımlarda şu an ellerinde kalmış tek silahları olan “hızlı sevkıyata” cevap verebilirler mi, navlun maliyetleri artmaz mı, mal alacak müşteriyi o bölgelere götürebilirler mi, 5084 kapsamındaki illerle çatışmayacak mı gibi cevap aranacak çok sayıda sorulardır bunlar.
Ayrıca, bu destek bir sektörü kurtarma planı mıdır, yoksa göçü tersine çevirme planı mıdır? Biraz karışmış gibi. Sanayi yapılanmasının yüzde 70’inin Marmara ve Ege Bölgesi’nde konuşlanmış olması, ihracatın yüzde 80’inin bu iki bölgeden yapılıyor olması dikkate alındığında bu eğer bir göçü tersine çevirme projesi ise çok yönleri ile eksik demektir.
Dün birçok sektör mensubu ile görüştüm. Hükümetin ilgili bakanlarının ve bürokratların iyi niyetinden hiç şüpheleri yok. Ama beklentileri “acil” değil orta ve uzun vadelere yayılmış ve yapılacaklar bol “cek cak”larla süslenmiş.
“Cek cak”ların bol olmasının ve orta ve uzun vadelere yayılmasının nedenleri var elbette. Hukuki düzenlemeler, kaynak anlamında yapılacak çalışmalar, bütçe içerisinde yer almaları, uluslararası anlaşmalara uyum sorunları gibi nedenler nokta atışı anlamında “Şu, şu tarihte, şu şekilde uygulamaya geçecek şekilde karara bağlandı” demekte zorlanılması bu nedenlerden.
Sonuçta “Sektörel Strateji Belgesi” içerisinde can suyu anlamında acil çözüm bulamayan tekstil, hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü mensupları orta ve uzun vadede hükümetin ilgisini ve iyi niyetini korumasını dileyecekler. Ve bu arada kendi canlarını sulu tutabilirlerse bir umut beklemeye devam edecekler.
Sektörü kurtarma mı, yoksa göçü tersine çevirme planı mı
67
Şevket Sürek
