ENGLISH
Onlar en büyükler… Onlar ekonominin lokomotifi olan tekstil ve hazır giyimin lokomotif firmaları. Sektörün 2006 performansına onların yatırımları ve beklentileri yön verecek. Peki onlar sektörden ve ekonomiden ne bekliyor? 2005 yılında dünya ekonomisi tarihi bir yol ayrımına geldi. Kotaların kalkması, maliyetlerin artması, rekabetin sertleşmesi, kârların düşmesi gibi birçok neden, bütün sektörlerde firmaları arayışa yönlendirdi. Peki tekstil ve hazır giyim sektöründe durum ne? Kimler başka sektörlere giriyor, kimler mağazalaşmaya yatırım yapıyor, 2006 yılında ekonomiden kim ne bekliyor?
Görünen o ki yaşanan sıkıntılara rağmen hiçbir firma sektörden çıkmayı düşünmüyor. Fakat birçoğu farklı sektörlere yatırım yapmayı planlıyor. Çoğunluğun tercihi, son zamanların gözde sektörü inşaat.
Onu turizm ve enerji izliyor. Makroekonomik göstergeler konusunda ise herkes iyimser. Bütün firmalar enflasyonun düşüş eğiliminin süreceğini, siyasi istikrarın ekonomik denge için yeterli olduğunu düşünüyor.
Yine hiçbir firma 2006 yılında ekonomik kriz beklemiyor. Fakat tüm firmaların beklentisi döviz kurunun 2005’teki gibi olmaması. Bugünlerde kamuoyunun gündeminde olan 2006 yılında genel seçimlerin olup olmayacağı konusunda ise genel kanı bir erken seçim olmayacağı yönünde.
Dikkat çeken bir diğer nokta ise firmaların büyük bir çoğunluğunun tekstil ve hazır giyimdeki yatırımlarını artık Türkiye’de yapmayacak olmaları. Artan işçilik ve enerji maliyetleri ile kâr marjlarının gittikçe düşmesi firmaları maliyetleri nispeten düşük olan ülkelere yönlendiriyor.
APS, Bodrum Villaları ile inşaat sektöründe 2006 yılında tekstili yatırım planlarından çıkaran APS Tekstil, Bodrum’da yapmaya başladığı villalarla inşaat sektöründeki payını artırıyor. “2006’da ekonomik kriz olmaz” diyen yönetim kurulu başkanı Osman Benzeş “Düşük kur bizim için yeterince kriz yarattı zaten” diyor.
Üretiminin büyük bölümünü Amerika’ya ihraç eden APS Tekstil, düşük kur, aşırı değerli TL sıkıntısını en çok yaşayan firmalardan. APS Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Osman Benzeş bu durumun 2006 yılında da devam edeceği görüşünde. Benzeş’in 2006 yılı için bir ekonomik kriz beklentisi yok. Ona göre düşük kur ABD’ye çalışan firmalar için zaten yeterince büyük krize sebep olmuş. Deneyimli sanayici, söylentilerin aksine 2006’nın seçim yılı olmayacağını düşünüyor. Ancak düşük kur sebebiyle ağırlaşan rekabet koşulları Osman Benzeş’i tekstile yeni yatırım yapma konusunda frenlemiş. Benzeş’in önceliği 2005’te Amasya’nın Merzifon ilçesinde kurduğu 10 milyon dolarlık işletmenin verimliliğini artırmak.
Tekstilde ‘Bekle ve gör’ diyen APS, günün moda sektörü inşaata ise A+ seviyeden giriyor. İlgilenmeye başladığı inşaat sektörüne Bodrum’da 21 villalık site yaptırarak hız veren Osman Benzeş, “Bu gidişle firma merkezinin yarısını inşaat işine çevireceğim” diyor. Benzeş, sektörüyle ilgili çizdiği olumsuz tabloya rağmen ülkenin geleceği konusunda son derece ümitli.
KİPAŞ, enerjiye giriyor
2006’da çimento ve enerji sektörüne girmeye hazırlanan KİPAŞ, 2005 yılında yaptığı denim yatırımını 2006 yılında tam kapasiteye ulaştırmayı hedefliyor. Başkanvekili Ahmet Öksüz, KİPAŞ’ın hazır giyim yatırımlarını ise maliyetler sebebiyle yurtdışına kaydırabileceğini belirtiyor.
KİPAŞ Holding, 2006 yılında inşaat sektörüne çimento fabrikası açarak girerken, enerji yatırımları konusunda da çalışmalarını sürdürüyor. Ahmet Öksüz, Çimento sektörüne gireceklerini, bu konuda kararın Ankara’dan çıktığını, çimento fabrikası için çalışmaya başladıklarını söylüyor. KİPAŞ Holding’in bir diğer yatırım yapmayı planladığı sektör ise enerji. Ahmet Öksüz geçen sene 350 milyon dolar olan cirolarının 2006’da 400 milyon dolara çıkarmayı hedeflediklerini söylüyor. Öksüz, 2005 yılında yaklaşık 70 milyon dolar ihracat yaptıklarını, 2006 hedeflerinin ise 80 milyon dolar olduğunu kaydediyor. Öksüz de diğer sanayiciler gibi 2006 yılında kriz ve seçim beklentisi içinde değil.
Yeşim’in işi tekstil
Yeşim Tekstil Genel Müdürü Şenol Şankaya, 2006 yılında başka sektöre girmeyeceklerini ve yapacakları yatırımın örme tesislerine ilave 16 örme makinesi almak olduğunu belirtiyor. Yeşim, önümüzdeki yıl şirket olarak ihracatını yüzde 15 artırmayı hedefliyor. Şankaya, 2006’da hükümetin belirlediği yüzde 5’lik enflasyon hedefinin gerçekleştiği takdirde istihdamın artmasına ve faizlerin düşmesine katkı sağlayacağını belirtiyor. Şankaya, 2006’da doların, avroya karşı biraz daha fazla değer kazanacağı beklentisi içinde olduklarını söylüyor.
Çalık’tan dev adım
Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık, 2006 yılında ana sektörler olarak belirledikleri tekstil, inşaat, enerji ve telekomda büyümeye devam edeceklerini, diğer sektörlerde de fırsat çıkarsa yatırıma açık olduklarını sözlerine ekliyor.
Çalık, geleneksel işkolları tekstilin çok başarılı gittiğini belirtti. Grubun tekstil alanında faaliyet gösteren en büyük şirketi olan gap Güneydoğu Tekstil’in 2004 yılında 106.3 milyon dolar ihracat yaptığını belirten Ahmet Çalık, önümüzdeki dönemde ürün farklılaştırma stratejisine bağlı kalmaya ve rekabetin ötesinde ürünlerin üstün kalitesi ile aranan ve tercih edilen bir marka olmaya devam edeceğini ifade etti. Faaliyet alanlarıyla ilgili Türkiye’de veya bölge ülkelerinde özelleştirmelerle ilgili çıkabilecek her türlü fırsatı değerlendireceklerini söyleyen Ahmet Çalık, Çalık Bank’ın başarılı bir çizgi çizdiğini, 2004’te müşteri kitlesini yüzde 35 artırdığını ve birleşme ile teklifleri değerlendirdiklerini belirtti. Bursagaz’ı özelleştirmeden alan Çalık, enerjide uluslararası boru hatlarıyla ilgilendiklerini ve önümüzdeki dönemde de gaz ve elektrik dağıtımına ağırlık vereceklerini kaydetti.
Orjin büyüyecek
Orjin Grup Genel Müdür Yardımcısı Lemi Tolunay, 2006 yılında Tekstil ve Deri sektörü için yeni yatırımlar yapacaklarını onun haricinde önceki dönemlerde girdikleri İnşaat ve Turizm sektörlerinde pazar paylarını korumaya çalışacaklarını söylüyor.
Tekstil ve deri sektöründeki gücüne ek olarak farklı sektörlerde de yatırım yapan Orjin Grup, 2006 yılını tüm ilgilendiği sektörler için yatırım yılı olarak değerlendiriyor. Lemi Tolunay, bütün sıkıntılara karşın 2006 yılında ekonomik kriz beklentisi içinde olmadıklarını ancak 2006 yılının ortalarına ya da sonlarına doğru genel seçim beklediklerini belirtiyor.
Grup 2004 yılında 85 milyon dolarlık yatırım yapmış ve 2006’da ilk hedef bu yatırımların verimli çalışmasını sağlamak. Yeni yatırım yapılacaksa bunu Türkiye’de olacağını söyleyen Lemi Tolunay, grubun elinde var olan binalarda ana faaliyet alanları tekstil ve deri yatırımı yapacaklarını bunun dışında yeni tesislerin turizm sektörüne yönelik olacağını belirtiyor. Grubun turizm ve inşaat yatırımları arasında biri Fransız Konsolosluğu binasında olmak üzere Beyoğlu’nda iki otel ve Maslak’ta Doğuş Holding’le yapılan bir alışveriş merkezi var.
Şık Makas ürünleri Boyner’de satılacak
Boyner Grubu ile anlaşan Şık Makas 2006’dan itibaren ürünlerini Boyner mağazalarında satışa sunacak. Grup ayrıca 20 olan mağaza sayısını yurtiçi ve yurtdışında 40’a çıkarmayı hedefliyor. Şık Makas Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Kolunsağ, 2005 yılında döviz kurunun ihracatçıyı çok olumsuz şekilde etkilediğini 2006 yılında az da olsa düzelme beklediklerini söylüyor. Kolunsağ, enflasyonda 2005’teki kadar hızlı düşüş öngörmediklerini kaydetti.
Sarar, bu yıl Çin’e gidecek
Cemalettin Sarar: 2006 yılında İskandinavya ve Doğu Avrupa’ya açılmayı düşünüyoruz.
2006 yılında Türkiye’deki maliyetlerin yüksek olması ve kâr marjlarının düşmesinden dolayı tekstil sektöründe yeni yatırım düşünmeyen Sarar, 2006’da otel ve dinlenme tesisi yapacak. Sarar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cemalettin Sarar, 2006’da yüzde 6 enflasyon bekliyor, avro ve doların düşeceğini tahmin ediyor. Sarar artık Türkiye’de kalıcı bir siyasi ortamın oluştuğu, o yüzden genel seçimler olsa bile istikrarı bozmayacağı görüşünde. Sarar, Avrupa Birliği ile müzakerelerin zorlu geçeceğini belirtirken yeni bir ekonomik krizi ise beklemediklerini söylüyor.
Sarar, 2006’da Sarar olarak ihracatlarının 75 milyon doları aşacağını ve teknoloji ve hammadde ağırlıklı olarak 20 milyon dolar ithalat yapmayı tahmin ettiklerini söyledi. Halihazırda Avrupa’nın 14 ayrı ülkesinde mağazaları olan Sarar’ın 2006 yılında odaklanacağı ülkeler ise İskandinavya ve Doğu Avrupa ülkelerinde açmayı düşündüğü yeni mağazalar olacak.
Bozüyük’te inşaat başladı
Cemalettin Sarar ayrıca birçok Çinli firmadan işbirliği teklifleri aldıklarını ve hem yatırım hem de perakende için 2006 Mart ayında Çin pazarına gireceklerini söyledi. Sarar ayrıca Eskişehir merkezinde Termal Otel ve Alışveriş Merkezi kompleksinin proje çalışmalarına başladıklarını, bunun yanında Bozüyük Bursa yol ayrımında turizm amaçlı bir dinlenme ve alışveriş merkezi inşaatına başladıklarını belirtti.
Şahinler’den dev yatırım
2006 yılında tekstil ve hazır giyimde büyümeye devam edecek olan Şahinler Holding, gelecek sene Beylikdüzü’nde 250 milyon dolarlık alışveriş merkezi ve konut inşaatına başlayacak. Şahinler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Şahin, ekonomik istikrar ortamının sağlandığı görüşünde. “Gelecek yıl enflasyon hedefinin yine tutturulacağını düşünüyoruz” diyen Şahin, 2006’da seçim beklemiyor. Şahin’e göre Türkiye krizler dönemini geçti.
Şahinler Holding de Türkiye’deki inşaat fırsatını görenlerden. Holding 2006’da Beylikdüzü’nde 250 milyon dolarlık bir yatırım planlıyor. Şahinler Holding Başkanı Kemal Şahin yurtdışında yapacakları yatırımlarla birlikte gelecek sene yaklaşık 500 milyon dolarlık bir yatırım planladıklarını belirtiyor.
Küçükçalık’ın yeni merkezi
Türkiye’nin en büyük ev tekstil üreticilerinden biri olan Küçükçalık’ın 2006 hedefi, halihazırda bulunduğu sektörlerde büyümek. Tekstile yatırım yapmayı sürdüren Küçükçalık, 2006 yılında yeni bir alışveriş merkezinin de inşaatına başlayacak.
Türkiye’nin en büyük ev tekstili üreticilerinden biri olan Küçükçalık Tekstil’in Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Küçükçalık, 2006 yılında makro ekonomik hedeflerin yine tutturulacağı beklentisinde olduklarını belirtiyor. Ancak Küçükçalık’a göre döviz kuru konusundaki endişeler tam olarak ortadan kaldırılabilmiş değil. Küçükçalık da diğer ihracatçı firmalar gibi aşırı değerli TL’nin sektörü baltaladığını düşünüyor. Türkiye ekonomisinin düzelmeye başladığını ve yeni bir kriz beklemediğini söyleyen Küçükçalık, 2006 yılında genel seçimlerin yapılmasını da beklemiyor. Yaşar Küçükçalık, Avrupa Birliği müzakerelerinin de kolay olmayacağı görüşünde.
