Ev kadınlarımızın evlerinde üretim yapmalarını teşvik eden çok önemli bir kanun değişikliği yapıldı. Oturduğu evde, bir başkası (bir fabrika, bir mağaza) için halı kilim dokuyan, örtü, örgü, dantel, nakış yapan, mantı, börek, pasta yapan kadınlar bunların karşılığında iş yaptıklarından para alırken `gider pusulası` kesecek.
Defter tutmayacak, vergi beyannamesi doldurmayacak, vergi vermeyecek. Bu işi yaptıran işletmeler için ise, bu gider pusulaları `fatura` olarak kabul edilecek.
Bu değişiklik hem evde iş yapan ve yapacak olan kadınlarımız için, hem de tekstil ve giyim sanayiindeki işyerleri için çok önemli bir değişiklik.
Günümüzde tekstil ve giyim sanayiinde, turistik eşya sanayiinde, el işçiliği giderek ağırlık kazanıyor. Ev kadınlarının çoğu, çoluk çocuk sorumluluğu nedeniyle evden ayrılarak fabrikada atölyede çalışma imkanı bulamıyor. Birçok işyeri ise , el işçiliği ağırlıklı üretim için kadınları işyerlerinde devamlı çalıştırmak yerine işleri evlere dağıtmayı tercih ediyor.
Ev kadını para kazanacak
Bugüne kadar kadınların evde iş yapmasının, işletmelerin evlere iş dağıtmasının önünde büyük bir engel vardı . Evde üretim yapan kadın kaçak çalışmış oluyordu . Vergi vermediği için fatura kesemiyordu. İşyerleri ise, evlere iş dağıttığında, evlerinde çalışan kadınlara yaptıkları ödemeler karşılığı fatura alamadıklarından masraf yazamıyor, bu tür işleri kaçak yaptırmış oluyordu.
Bu nedenle tekstil, dokuma ve giyim sanayii ile turistik ve hediyelik eşya sanayiinde kanunu zorlayan yapılanmalar ortaya çıkmıştı. İşyerleri bir aracı buluyor, bu aracı işleri ev kadınlarına dağıtıyor, veya bir işyeri kiralayarak kadınları orada çalıştırıyordu.
Bu uygulamada işyerleri yaptıkları ödemelerin büyük bölümünü masraf yazamıyor, vergiden düşemiyordu. Yapılan ödemelerin büyük bölümü de ev kadınlarına gitmiyor, aracının cebine giriyordu.
Bundan sonra evinde halı dokuyan, örtü işleyen, sepet ören, boncuk işi yapan kadınlar bir iş yerine devamlı ürün verebilecek. Ve evde yaptıkları işler için (vergi sorumlulukları olmadan)`gider makbuzu` kesebilecek.
Bu Aynur Bektaş `ın başarısı
İki yıldır Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği `ne başkanlık yapan tekstilci Aynur Bektaş Hanım, bu işi kendine dert edindi. İki yıllık başkanlık döneminde bu sorunu çözmek için çalıştı. Ve de başarılı oldu.
Geçen hafta başkanlık koltuğunu Ahmet Nakkaş `a devrederken bu nedenle çok alkış topladı. Keşke sivil toplum örgütlerinin tepesinde görev alanların hepsi Aynur Bektaş gibi, bir süre ve bir misyon belirleyip o sürede o misyonu gerçekleştirme çabası gösterseler ve gerçekleştirebilseler, ne iyi olur…
Bektaş diyor ki, `Tekstil ve giyim sanayiinde, giderek markalaşmak, giderek üst gelir grubuna dönük katma değeri yüksek mallar üretmek zorundayız. Bu tür ürünleri üretmek için daha çok kadın emeğine ihtiyaç var.
Kadınların evlerinde üretim yapmalara ve bunun karşılığında vergiden muaf olarak gider pusulası kesmelerine imkan veren kanun değişikliği ev kadınlarına iş ve gelir imkanı yaratmakla kalmayacak, tekstil ve giyim sanayiinin gelişmesini sağlayacak, kaliteli, emek yoğun üretimlerini de artırmalarının önünü açacak.`
Güngör URAS