ENGLISH
Küresel krizin en ağır şekilde kendini hissettirdiği 2009’u “dersimizi aldığımız bir yıl oldu” diyerek değerlendiren perakende sektörü, 2010’u “yeni döneme uyum yılı” ilan etti. Yaptığı hatalardan ders çıkaran perakende sektörü, 2010’da yeni stratejilerle yoluna devam edecek. Alışveriş merkezleri yönetimleri, kur sabitlemesi, ciroya endeksli kira ve satış artıran promosyonlarla kiracılarına destek verdi. Organize perakendede ciro artışının lideri hazırgiyim sektörü ise uçan fiyatlarla ürün satamayacaklarını görüp, bu yıl ürünlere zam yapmadı ve karlılıklarını yüzde 30 civarında düşürdü.
Bu yıl düşük performanslı cadde mağazalarını kapatıp yatırımlarını alışveriş merkezlerine kaydıran markalar, mağaza yatırımı yaparken de “Herkes var, biz de olalım” politikasını bıraktılar. Markalar daha çok kirada “kur sabitlemesi yapan” ya da “ciroya endeskli kira” seçeneği sunan alışveriş merkezi yönetimleriyle masaya oturmaya başlandı.
Gerek yatırımcılar gerekse marka sahipleri, Türkiye’deki yüzde 15 oranındaki işsizliğe kısa vadede kalıcı çözümler getirilmeyeceği için yeni yılın da satışlar açısından pek keyifli olmayacağına inanıyor. 2009 stratejilerine 2010 yılında da aynı şekilde devam etmeyi planlayan sektör oyuncuları, toparlanmanın 2011 sonrasında mümkün olabileceğini belirtiyor.
İlk 11 ayda büyüme yüzde 6
Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği’nin (AMPD) açıkladığı “Perakende Endeksi by Nielsen” Kasım ayı sonuçlarına göre, organize perakende cirosu 2009’un ilk 11 ayında geçen seneye kıyasla yüzde 6 büyüme göstererek 70 milyar dolarlık bir ciro gerçekleştirdi. Perakende Endeksi’ne göre sektörler bazında ciro artışları ise söz konusu dönemde gıdada yüzde 4, gıda dışında yüzde 10 ve hazırgiyimde yüzde 15 oldu.
Perakende cirolarındaki artışa rağmen Tüketici Güven Endeksi ve Tüketim Eğilimi’nde ise düşüşler oldu. Bu durum “2010’da da krizin etkilerinin süreceği” yönünde yorumlanıyor. Endekse göre Tüketici Güveni kasımda ekim ayına göre yüzde 7,4 gerileyerek yüzde 88,28 değerini alırken, Tüketim Eğilimi Endeksi ise yüzde 1,5 düşerek 139 değerine indi.
AMPD Başkanı Mehmet Nane, krize karşı önlem alan sektörlerin bu yılı hedeflerine yakın sonuçlarla bitirdiğini söyledi. Nane, “Çarkın dönmesi için sektör oyuncuları karından feragat ederek tüketici eğilimlerini yakında izledi ve yıl boyunca kampanya ve promosyonlarını sürdürdü. Yatırımlara devam edilirken, verimlilik artışı da sağlandı” dedi.
Nane, AMPD’nin ticaretin canlandırılması için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na sunduğu önerilerin Hükümet’in desteğini aldığını ve çıkartılan teşviklerle getirilen Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi indirimlerinin piyasaları canlandırdığını da dile getirdi. Sektörün aynı zamanda genel gidişattan etkilenmeden yılı yüzde 2 istihdam artışı ile kapatacağını da ekleyen Nane, bu artışın 2010 yılında da süreceğini belirterek, “Kasım itibarıyla 233’e çıkan alışveriş merkezi sayısı, inşaat halindeki projelere bakıldığında 2020 yılı sonunda 299’a çıkacak” diye konuştu.
İKİ SEZON KÖTÜ GİDEN MAĞAZA KAPANIYOR
Abdullah Kiğılı/Kiğılı Başkanı
Bu yıl ağırlıklı caddelerde olmak üzere 7 mağaza kapatırken, yerine yurtiçinde 17, yurtdışında ise 5 mağaza açtık. Performansı düşük mağazaları yeni yılda da kapatacağız. Yeni mağazaları ise artık alışveriş merkezlerinde açıyoruz. Bu yılı yüzde 18’lik artış sonrası 200 milyon TL ciro ile kapatıyoruz. Kiğılı krizde de büyüyor çünkü öz kaynakla idare eden, borç almayan bir şirket. Ürün çeşidi bol. 25 bin metrekarelik lojistik merkezimizle her bir mağazamızın ihtiyacına anında yanıt veriyoruz. 56 vilayetteki mağazaların hepsi bize ait, bayilik sistemiyle çalışmıyoruz. Bu tür özelliklerin getirisi, kriz döneminde daha da artıyor. 2010 ise perakendede sancılı geçecek. Toparlanma 2011’den sonra mümkün. Yeniyılda fiyatlar yine düşer, zam yapan kaybeder. Büyük firmalar arasında çökmeler olabileceğini düşünüyorum. Kiğılı’nın 2010’da hedefi yüzde 20 büyüme. Mağaza sayımız şu an 160’ı geçti. İki yıl içinde yarısı yurtdışı olmak üzere toplam 40 mağaza açmak ve 200 mağazaya ulaşmak istiyoruz.
MALİYET-FİYAT DENGESİ GÖZDEN KAÇIRILMAMALI
Süleyman Orakçıoğlu/Orka Group Başkanı
Kriz olmasaydı, pekçok firma maliyetlerinin ve uçuşan fiyatlarla mal satamayacaklarının farkına varamayacaktı. Herkes gerçeklerle yüzleşti ve sanal ticaretten reele döndü. Bundan sonra herkes maliyet-fiyat dengesi konusunda temkinli olacak. Biz de kaliteden ödün vermeden maliyetlere çekidüzen verdik. Fiyatları yüzde 20 civarında revize ederek daha satın alınabilir hale getirdik. Bu sayede bu yılki satışlarda adet bazında yüzde 40, ciroda ise yüzde 18’lik artış var. Grup için iyi bir yıldı. Bu yıl sadece bir mağaza kapattık, onun yerine 9’u yurtdışında olmak üzere 32 yeni mağaza açtık. Bunların 15’i alışveriş merkezinde oldu. Merkez yönetimlerinin kiralarda kuru sabitlemesi bu eğilimde büyük etken sahibi. 2010’da da aynı yaklaşım sürerse, karşılıklı olarak iş yapabilme şansımız artacaktır. Orka olarak yurtdışında özellikle Balkanlar’a atak yaptık. Üsküp, Tiran, Zagreb gibi şehirlerde mağazalar açtık. 2010’da ise 20’si yurtdışında olmak üzere 50 yeni mağaza açacağız.
ERKEN İNDİRİM MARKA GÜVENİNİ ZEDELİYOR
Yalçın Ayaydın/Ayaydın-Miroglio Grup Başkanı
Bu yıl karlılık sektörün genelinde yüzde 30’lar civarında düştü. Grup olarak ilk yarı yılda yaptığımız erken ve yüzde 50’nin üstünde indirimleri ikinci yarıda yapmadık. Çünkü bu markaya güveni zedeliyor ve karlılığı düşürüyor. İkinci yarı yıl indirimsiz bir şekilde daha iyi geçti. Ama bu yılı yüzde 10’luk bir ciro kaybı ile tamamlıyoruz. 2010’da ise hedef mevcudu korumak. Erken ve yüksek oranda indirim olmayacak. Makul fiyatlarla sezona gireceğiz. Sezon süresi uzayacak ve koleksiyon kademeli olarak mağazalara girecek. Grup olarak 25’i yurtdışında toplam 110 mağazamız var. 2010’da ise işleri kötü giden yedi mağaza kapanacak. Yine bu yıl sekiz mağaza açmıştık, 2010’da ise ağırlıklı Twist olmak üzere 10 yeni mağaza açıyoruz. 2010’da kimse mucize beklemesin. Hatta firma batışlara daha çok olacak. Çünkü herkes bugüne kadar yatını, katını sattı, şirket masraflarını ödedi. Artık satacak varlıkları kalmadı. Dolayısıyla bu yıl da kötü giderse bazı firmalar daha sert düşüşler yaşayacak.
MALİYETİ KARLILIK SEVİYESİNE ÇEKTİK
Ali Murad Kızıltaş/İnci Deri Başkanı
Yılın son çeyreğinde alışveriş merkezlerinde beş yeni mağaza açtık. Ağırlıklı ciroya endeksli kiralama yapanlarla anlaştık. Bu durum artık alışveriş merkezlerinin de sorumluluk aldığının bir göstergesi. Artık cadde mağazacılığı yatırımı zor. Yurtdışındaki tek mağazamız olan Atina’yı ise kapadık. Ürün fiyatlarına değil zam, yüzde 15’lik gerileme yaptık. Bu sayede daha fazla adet satışı oldu. Karsız bir yıl geride kaldı ama zarar da etmedik. Bu yıl ayrıca ürün maliyetini, kaliteden ödün vermeden karlılık sağlayacak seviyeye getirdik. Önceden üreticiler hammaddeyi kendileri temin ediyordu, biz sadece koleksiyon sipariş ediyorduk. Şimdi deriyi fabrikalardan biz satın alıyor ve imalatçılara dağıtıyoruz. Bu sayede üreticideki finansman yükünü geri çekiyoruz ve bize olan maliyeti de düşüyoruz. 2010’da, yüzde 15’lik işsizliğe kalıcı çözümler getirilmediği takdirde perakendede kimse keyifli olmayacak. Şirket hedefimiz ancak yüzde 7-10 civarında bir büyüme olacak.
2010 İÇİN TEMKİNLİ HAREKET EDİYORUZ
Yılmaz Yılmaz/Koton Yönetim Başkanı
2009 yılını yüzde 25 büyüme ile kapatıyoruz. 11’i yurdışında olmak üzere toplam 29 mağaza açtık. 24 ülkede mağaza sayımız 210’a ulaştı. 2010 yılında ise yurtdışında 13, Türkiye’de 12 mağaza açmayı düşünüyoruz. 2010 yılının, bu yıldan daha iyi olacağını düşünüyorum. Özellikle Batı Avrupa ve Kuzey Afrika’da yaygınlaşmayı hedefliyoruz. Yine de bu yılki tecrübe sonrası 2010’da sektör gerek kar marjlarında, gerekse büyüme hedeflerinde çok daha temkinli davranacaktır.
KRİZDE AKSESUARIN PAYINI ARTIRDIK
Cüneyt Yavuz/Mavi Jeans Genel Müdürü
13 yıldır pazar lideri Mavi’de bu yıl yüzde 10’luk bir büyüme oldu. Üç kat büyütülen aksesuar kategorisi, cirodaki payını yüzde 5’ten 12’ye çıkardı. Bu yıl nakit akışı ve finansal konularda daha hassas bir yönetim anlayışı belirlendi. İletişime önem verilerek “Taze Geldi” konseptiyle mağazalara her hafta yeni ürünler girildi. Bu yıl toplamda 30 mağaza açarak Türkiye ve çevre ülkelerde satış alanını genişlettik. Halen 50 ülkede 200 mağaza ve 4 bin satış noktası var. 2010’da 20 civarında mağaza açarak Rusya ve komşu ülkelerde büyüyeceğiz.
ÜRÜNLERİMİZİ DAHA POPÜLER HALE GETİRDİK
Sinan Öncel/Twigy Başkanı
Bu tür dönemlerde kar getiren yenilikler önemli. Biz de bu çizgiyi izleyerek ürünleri daha popüler hale getirdik. Örneğin, yumurtlayan tavuk şeklinde terlik yaptık. Terlik, burun kısmına basınca gıdaklıyor, arkasından yumurta çıkıyor. Ayrıca ürünleri değerini düşürmeden kolay ulaşılabilir fiyatlardan satışa sunduk. Bu tür inovatif yaklaşımlar sayesinde ciromuzu 2009’da yüzde 20 artırdıkı. 17 mağaza sayısına ulaştık. Bu yıl beş yeni mağaza açtık, gelecek yıl da devam etmeyi planlıyoruz. Yılı 1.750 milyon adet satışla kapatıyoruz, 2010’da hedef 2.5 milyon adet civarında.
İNTERNET SATIŞIMIZ YÜZDE 300 ARTTI
Ayşen Zamanpur/Silk&Cashmere Başkanı
İnternet satışına ağırlık vererek yüzde 300 oranında bir artış yakaladık. Müşteriler ile workshop’lar düzenleyerek onları tasarımın içine soktuk. Bu yıl dört yeni mağaza açtık. Türkiye’de YKM, Boyner, Harvey Nichols ve Beymen’de, Avrupa Birliği ülkelerinde ise dokuz yeni satış noktası açtık. Bu yıl ciroda küçülme yok ama büyümede ufak bir düşüş yaşandı. Yılı yüzde 15 büyümeyle kapatıyoruz. 2010’da şimdilik sekiz yeni mağaza açma planımız var, biri Azerbaycan’da olacak. Ayrıca en az 10 yeni satış noktası olacak.
Hazırgiyimci yeni yılda da tedbiri elden bırakmayacak
.jpg "hazirgiyim(2)")
6
