ENGLISH
Türkiye `ye girmiş ya da girmeye hazırlanan uluslararası markalar harıl harıl marka satın alma peşinde. Perakende alanında şirket satın alma aşamasında markanın değerini belirleyen en önemli iki kriter ise büyüme ve karlılık.
Perakende alanında faaliyet gösteren yerli markaların çoğu son derece hızlı büyüyor, birbirlerine yürüme mesafesindeki alışveriş merkezlerinde bile mağazaları bulunuyor. Hiçbir alışveriş merkezini kaçırmak istemiyor, bütün alışveriş merkezlerinde yer almak istiyorlar. Aylık metrekare kira fiyatları 200 doları aşan alışveriş merkezlerinde bile mağaza kiralıyorlar hiç tereddüt etmeden. Herkes şunu soruyor: Alışveriş pastası, tüketim harcamaları yeni açılan alışveriş merkezleri ile aynı oranda büyümezken, alışveriş merkezlerine yerli zincir mağazalar niye bu denli talep gösteriyor? Nedeni çok basit: Türkiye `de yabancı fonlar ve Türkiye `ye girmiş ya da girmeye hazırlanan uluslararası markalar harıl harıl marka satın alma peşinde. Perakende alanında şirket satın alma aşamasında markanın değerini belirleyen en önemli kriterlerden biri büyüme potansiyeli. Diğer kriter ise karlılık. Türkiye gibi nüfusu artan ve genç nüfusun toplam nüfusa oranının yüksek olduğu gelişmekte olan ülkelerde ise en önemli kriter tabii ki büyüme potansiyeli. O yüzden yerli markalar açabildikleri kadar mağaza açıyorlar. Yeni alışveriş merkezlerinde fahiş fiyatlarla kiraladıkları mağazalar karlılıklarını ne derece etkiler, onu zaman gösterecek tabii ki. Ama sırf büyüme uğruna fizibilitesi olmayan alışveriş merkezlerinde yer almaları çok mantıklı görünmüyor.
Krizden sonraki büyüme
Klasik erkek giyim alanında faaliyet gösteren marka sahiplerinden biri: `2001 krizinden önce 10 tane mağazama 10 milyon dolar vermiyorlardı. Şimdi mağaza sayım 100`ü geçti. 100 milyon dolar verdiler, satmadım` dedi.
Eğlence sektöründe, iş geliştirme ve marka yönetimi konusunda çok başarılı bulunan Mars Grubu `nun iki ortağı Muzaffer Yıldırım ve Menderes Utku yaklaşık iki ay önce yıllık cirosu 50 milyon dolar olan şirketlerinin yüzde 55 hissesini Amerikalı bir gruba 40 milyon dolara satmışlardı. Bu son zamanlarda şahit olduğum en başarılı şirket hissesi satma operasyonlarından biriydi. Sinema, restoran, spor salonu, bar ve plaj işletmeciliği alanında faaliyet gösteren bu iki genç işadamının şirketlerinin çoğunluk hissesini Amerikalı yatırımcılara satmaktaki amacı daha hızlı büyümek. En az onlar kadar vizyoner Amerikalılar `ın hedefi de aynı. Türkiye `de sinema ve spor salonu açmak kadar, ABD ` de spor salonu açma hedefleri de olan yatırımcıların amacı, Mars Grubu `nu birkaç yıl içinde cirosu ve değeri 100 milyon dolarlarla ifade edilen bir dev haline getirmek. Şirketlerini büyütüp satmak isteyen Türk markalarına tavsiyem, bu grubun iş geliştirme modellerini iyi incelemeleri…
Genç nüfusu ile özellikle gençlere yönelik marka ve sektörlerin başını döndüren Türk pazarında, Mars grubu gibi sırf eğlence sektörüne odaklanıp büyüyebilen ve kurumsallaşabilen yatırımcıların sayısı pek fazla değil maalesef. Doyum noktasına ulaşmış hazır giyimin aksine eğlence sektöründeki boşluğu yeni kurumsal yatırımcıların dolduracağına, yabancılarla sağlıklı evlilik yapan grupların ise Mars gibi çok hızlı büyüyeceğine inanılıyor.
